Kategoria: wydarzenia (page 14)

Przez Maryję do Jezusa

      Matka Boża Ostrożańska gromadzi u swych stóp wiernych zarówno z różnych zakątków Polski, jak i z zagranicy, by im błogosławić i być Przewodniczką w drodze do Chrystusa. Okazją ku temu był odpust ku czci Narodzenia Najświętszej Maryi Panny, obchodzony 8 września, zwany także świętem Matki Bożej Siewnej. Tego dnia do sanktuarium w Ostrożanach przybyli czciciele Matki Bożej. Licznie zgromadzili się również kapłani, którym przewodził dziekan dekanatu siemiatyckiego ks. Bogusław Kiszko. Przybyli także kapłani z diecezji siedleckiej, mieszkańcy Domu św. Antoniego pochodzący z parafii ostrożańskiej, jak również kapłani wywodzący się z tej parafii, którzy służyli posługą w konfesjonałach.
      Homilię wygłosił kapłan pochodzący z diecezji drohiczyńskiej, obecnie pracujący w Soczi nad Morzem Czarnym ks. Stanisław Ireneusz Izdebski, który mówił o pobożności polskiej, o zamiłowaniu Polaków do Matki Bożej. Przytoczył świadectwo Artura z Rosji, który wraz z rodziną pielgrzymował w tym roku na Jasną Górę i był zauroczony pobożnością naszego narodu. Kaznodzieja przypomniał również i dokładniej przybliżył historię ikony Matki Bożej Kazańskiej, która w 1920 r. została wykradziona z sanktuarium prawosławnego; następnie świątynię tę zamieniono na fabrykę papierosów. Ikona zaś wędrowała po wielu aukcjach świata, aż w końcu trafiła w ręce katolickiej organizacji, która przekazała ją do Watykanu Papieżowi Janowi Pawłowi II. Przez 10 lat ikona Matki Bożej znajdowała się w papieskich apartamentach z myślą przekazania Kościołowi prawosławnemu. Jednak jedno z największych pragnień Ojca Świętego, jakim była pielgrzymka do Rosji, nie spełniło się. Nie mogąc udać się tam osobiście, Jan Paweł II przez swych delegatów przekazał ikonę Matki Bożej Kazańskiej dla patriarchy moskiewskiego Aleksa II. Data 28 sierpnia 2004 r. pozostała jedną z najważniejszych dat współczesnej historii ruchu ekumenicznego, a sanktuarium w Kazaniu nadal łączy na modlitwie katolików, prawosławnych i muzułmanów. Cudowne działanie Matki Bożej sprawiło, że władze miasta wybudowały w Kazaniu nowy kościół katolicki. Jak mówił kaznodzieja, mamy ciągle uczyć się i naśladować Matkę Najświętszą na wzór sługi Bożego kard. Stefana Wyszyńskiego, który powiedział, iż „Bóg nie chce inaczej udzielać się światu, jak tylko z ramion Maryi”.
      Na koniec uroczystej Eucharystii celebrans pobłogosławił ziarna zboża siewnego, prosząc Boga, by nikomu nigdy nie zabrakło chleba codziennego. W dalszej kolejności kustosz sanktuarium ks. Roman Szmurło podziękował wszystkim „za tak liczne zgromadzenie, za życzliwość wzajemną, która jest przejawem opieki Matki Bożej”.
      Następnie wszyscy zgromadzeni w świątyni, jak i na placu celebry przed wystawionym Najświętszym Sakramentem oddali się pod opiekę Matki Bożej Ostrożańskiej, po czym nastąpiła procesja eucharystyczna, którą poprowadził dziekan ks. Kiszko. Na zakończenie uroczystości wierni otrzymali z rąk przedstawiciela Rycerstwa Niepokalanej medaliki z cudownym wizerunkiem Matki Bożej.

Katarzyna Kryńska

Pierwszy etap bielskiej grupy XIX Pieszej Pielgrzymki Drohiczyńskiej na Jasną Górę

      W dniu 31.07.2009r. w sanktuarium diecezjalnym w Ostrożanach swój przystanek miała bielska, pierwsza grupa XIX Pieszej Pielgrzymki Drohiczyńskiej na Jasną Górę. Grupie tej przewodniczył ks. Piotr Jurczuk, który u stóp Pani Ostrożańskiej sprawował Eucharystię. Kazanie zaś wygłosił ks. Tomasz Szmurło. Nawiązując do Ewangelii zadał pytanie – jakie są moje relacje z Bogiem? Czy nie jesteśmy jak mieszkańcy Nazaretu, którzy nie przyjęli nauczającego Jezusa, czy podejmując trud pielgrzymowania mamy świadomość do jakiego celu dążymy… czy nie idziemy tylko dlatego, że wokół są fajni ludzie, miła atmosfera. Mamy sobie uświadomić, że idziemy na spotkania z Jezusem Chrystusem i Jego Matką.
      Rodzi się pytanie dlaczego człowiek pielgrzymuje? Przecież Chrystusa można odnaleźć wszędzie…, już w Biblii znajdujemy odpowiedź na to pytanie, otóż od czasu wypędzenia człowieka z raju, człowiek musi chodzić, nie może zagrzać miejsca, chodzić to znaczy szukać, szuka się pielgrzymując, pielgrzymując głową i sercem nie tylko nogami. Na zakończenie homilii ks. Tomasz zwrócił się do pielgrzymów „szukajcie dobrych intencji naszego pójścia, idąc do Matki chciejmy odnaleźć dobre i pozytywne intencje.”
      Po uczcie duchowej na placu przykościelnym pątnicy posilili się też obiadem przygotowanym przez wspólnotę parafii Ostrożany. W dowód wdzięczności ks. Piotr podarował kustoszowi sanktuarium ks. Romanowi Szmurło kubek pielgrzyma a wierni otrzymali karty Duchowego Pielgrzyma, by w łączności z nimi mogli duchowo pielgrzymować na Jasną Górę.

Katarzyna Kryńska

Tobie, Matko, nasz hołd oddajemy-22. rocznica koronacji obrazu Matki Bożej Ostrożańskiej

      W sanktuarium Matki Bożej w Ostrożanach od 3 lipca rozpoczęło się nabożeństwo poprzedzające 22. rocznicę koronacji obrazu Matki Bożej Ostrożańskiej. Na tę uroczystość całą parafię przygotowywał ks. prał. Henryk Nowak z Domu św. Antoniego w Drohiczynie. W jednej ze swoich homilii powiedział słowa, które zapadły wielu głęboko w sercu. Kaznodzieja przypomniał, iż „dla chrześcijanina celem i sensem życia powinna być zawsze Eucharystia, która jest słońcem, źródłem i szczytem, bez której życie duchowe człowieka nie ma sensu”. To nabożeństwo było okazją ku temu, by wszyscy, którzy tylko pragnęli spotkać się z Panem, mogli skorzystać z sakramentu pokuty.
      Po dwudniowych ćwiczeniach duchowych nastał dzień upamiętniający wielką uroczystość na błoniach ostrożańskich, kiedy to dokładnie 5 lipca 1987 r. Prymas Polski kard. Józef Glemp uroczyście nałożył korony, poświęcone uprzednio przez Papieża Jana Pawła II na Jasnej Górze, na łaskami słynący wizerunek Matki Bożej. W niedzielę 5 lipca br. już od godzin rannych przybywali pielgrzymi z: Siemiatycz z parafii pw. św. Andrzeja Boboli i z parafii pw. Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny w łącznej liczbie 150 osób, z parafii pw. Trójcy Przenajświętszej z Dziadkowic, pielgrzymi z dekanatu ciechanowieckiego, z Ciechanowca i Perlejewa, oraz najliczniejsza grupa z dekanatu drohiczyńskiego z parafii Drohiczyn i Miłkowice w liczbie 200 osób, jak też indywidualni pielgrzymi czy też całymi rodzinami, niejednokrotnie z różnych zakątków kraju czy z zagranicy, by przed obliczem Pani Ostrożańskiej dziękować za otrzymane łaski, jak też prosić o błogosławieństwo na dalsze dni życia.
      „Tobie, Matko, nasz hołd oddajemy, gdy rocznicę koronacji czcimy…” – słowami tej pieśni rozpoczęto uroczystą Eucharystię z racji 22. rocznicy koronacji obrazu Matki Bożej Ostrożańskiej. Następnie kustosz sanktuarium ks. Roman Szmurło powitał i pozdrowił wszystkich zgromadzonych słowami: „Niech będą Bogu Najwyższemu dzięki za to dzisiejsze zgromadzenie” oraz życzył, abyśmy „jeszcze bardziej zakochali się w Matce Bożej Ostrożańskiej i zawsze tutaj przybywali, bo Ona czeka na swoje dzieci i czeka z miłością”. Tego dnia swą obecnością zaszczycili nas również księża: ks. prał. płk Henryk Polak, kapelan Wojska Polskiego przy NATO w Brukseli, który przewodniczył Eucharystii, ks. kan. Tadeusz Kryński, proboszcz parafii pw. Matki Bożej z Góry Karmel w Bielsku Podlaskim, również wykładowca w Wyższym Seminarium Duchownym w Drohiczynie, który wygłosił homilię, ks. prał. Kazimierz Siekierko, dziekan dekanatu ciechanowieckiego, który poprowadził procesję eucharystyczną, ks. prał. Henryk Nowak, który przez dwa dni przygotowywał wiernych do uroczystości. Na uroczystości jubileuszu koronacji przybyło ponadto wielu innych kapłanów, alumnów i sióstr zakonnych, m.in. karmelitanek z Siemiatycz, jak też sióstr bezhabitowych.
      Na wstępie Mszy św. ks. Polak podkreślił wiarę naszego narodu, „gdzie ciągle i na zawsze Bóg jest na pierwszym miejscu, gdzie Matka Boża odbiera tak wyjątkową cześć jak tu, w Ostrożanach”. Następnie homilię wygłosił ks. Kryński, pochodzący z niedalekich Krynek Soboli, który podkreślił, iż miejsce, na którym się znajdujemy, jest dla diecezjan drohiczyńskich i wiernych Podlasia miejscem szczególnym, bliskim, pełnym ciepła i spokoju. „To właśnie tu – mówił – pielgrzymują od wieków ci, dla których słowo «Bóg» bardzo wiele znaczy, a dla których Matka Boża Ostrożańska trzymająca na lewym ramieniu Dziecię Jezus jest Wspomożycielską, Uzdrowieniem, Pocieszycielką…”. Dalej mówił: „Sanktuarium Matki Bożej Ostrożańskiej jest i będzie miejscem, w którym każdy z nas może usłyszeć głos Matki: «Ja pocieszę was, pot wam otrę z czoła i osuszę łzy… bóle swe i żale u stóp złóżcie wy, Ja jak tkliwa Matka los osłodzę zły, gdy was srogo trapi pełen trwogi czas, przy swym sercu czułym uspokoję was»”. Kaznodzieja przestrzegał też przed szczególnymi czasami, pełnymi niepokoi i lęków, w których tak łatwo jest zarzucić to, co było i jest fundamentem ludzkiego życia, fundamentem rodziny, każdej wspólnoty, prosił, by wsłuchiwać się w głos Matki: „Uczyńcie wszystko, cokolwiek Syn mój wam powie…”. Następnie wspomniał zakończony w ostatnich dniach czerwca Rok św. Pawła, w którym to często pojawiała się prośba o lekturę Pisma Świętego. Kaznodzieja apelował również o czytanie pism i książek katolickich, które przybliżają nas do Boga, prosił też o katolickie wychowanie dzieci i młodzieży w naszych rodzinach, aby z tych rodzin Bóg powoływał do swej służby jak najwięcej świadków wiary – takich kapłanów, których historia parafii ostrożańskiej wspomina i o których pamięta, chociażby nieoceniony dawny proboszcz śp. ks. Jan Auder. W rozpoczętym Roku Kapłańskim ks. Kryński prosił, by wierni zechcieli częściej wspomagać modlitwą swoich kapłanów. Kończąc homilię, zacytował słowa pieśni autorstwa ks. J. Audera: „My serca swe niesiemy Tobie w dani, racz przyjąć je, Ostrożan Śliczna Pani…”. Po Mszy św. odbyła się procesja eucharystyczna pod przewodnictwem ks. Siekierko. Na zakończenie uroczystości odśpiewano uroczyste „Te Deum”, po czym nastąpiło błogosławieństwo Najświętszym Sakramentem.

Katarzyna Kryńska

Więcej zdjęć TUTAJ

Maryja Matką Kapłanów

      13 czerwca w sanktuarium Matki Bożej w Ostrożanach, jak co miesiąc, odbył się Wieczernik Maryjny, na który oprócz parafian przybyli pielgrzymi z Siemiatycz i okolicznych miejscowości. Był to szczególny wieczór dla parafii ostrożańskiej, jak i jej Pasterza z racji uroczystości, jakie tego dnia miały miejsce. Nabożeństwo rozpoczęto chwalebną częścią Różańca św., ofiarując ją w intencji bp. Antoniego Dydycza, który w tym dniu obchodził imieniny, jak również księży, którzy tego wieczoru zaszczycili nas swoją obecnością. Byli to koledzy kursowi kustosza ks. Romana Szmurły ks. Krzysztof Janowiec, proboszcz z parafii Chłopków i Litewniki, oraz ks. Marek Żarski, proboszcz z Tokar. Zabrakło wśród nich ks. mjr. Mariusza Tołwińskiego, kapelana 18 Batalionu esantowo-Szturmowego z Bielska-Białej, który jest na misji w Afganistanie wraz ze swymi żołnierzami. Kapłani przybyli do tronu Pani Ostrożańskiej w wigilię 17. rocznicy święceń kapłańskich, które przyjęli 14 czerwca 1992 r. w Siemiatyczach w parafii pw. Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny, by podziękować Panu Bogu i Matce – Królowej Apostołów za lata posługi kapłańskiej, za  trwanie w kapłaństwie Chrystusowym, za miłość, jaką ich nieustannie darzy, jednocześnie prosząc o dalsze, jak najgodniejsze realizowanie posłannictwa.
      Msza św. tego wieczoru była celebrowana przez jubilatów. W trakcie Eucharystii homilię wygłosił ks. Janowiec, który poruszył temat powołania na różnych płaszczyznach. „Powołanie to łaska – mówił – to propozycja niczym niezasłużona, to Bóg wychodzi z inicjatywą, obdarzając swoją łaską, jak czytamy w Piśmie Świętym, nikt sam nie bierze sobie tej godności, ale zostaje ona powierzona człowiekowi. Jeżeli człowiek odpowie na wezwanie Boga i będzie z Nim współpracował, to On wskaże mu drogę. Dał mam również swoją Matkę, byśmy przez Nią wypraszali sobie łaski nawzajem, bo Ona jest Matką Pięknej Miłości, Matką Kapłanów”. Na zakończenie homilii Kaznodzieja prosił najlepszą z Matek o obfitość łask wszystkim kapłanom z jego rocznika, by odpowiadając na wezwanie, które do nich kieruje Bóg, przynosili tego owoce, a kiedy przyjdzie im stanąć przed Panem, usłyszeli słowa: „Dobrze, sługo dobry i wierny, dobrze wykorzystałeś talenty, które otrzymałeś ode Mnie, pójdź do domu przygotowanego ci od założenia świata”.
      Po Komunii św. przedstawiciele parafii Ostrożany – dorośli, młodzież i dzieci – dziękowali Bogu, że postawił na ich drodze kapłanów, którzy wypełniają swoje posłannictwo w winnicy Pana, obdarzają innych miłością, przemieniają chleb w Ciało Chrystusa i wino w Jego Krew, dziękowano za to, że Pan pozwala im owocnie służyć Bogu i ludziom. Wyrażając wdzięczność jubilatom i ogarniając ich modlitwą, życzono im, by nadal z wielką gorliwością i zapałem wypełniali swoje powołanie, by Bóg na nowo dodawał im sił do pracy z ludźmi, by przykładem swego życia prowadzili ich ku Bogu. W nabożeństwie również czynny udział brała schola ostrożańska.
       W czasie wystawienia Najświętszego Sakramentu odśpiewano Nieszpory o Najświętszym Sakramencie oraz odmówiono Litanię do Serca Pana Jezusa. Ze względu na obfite opady deszczu nie odbyła się zaplanowana na ten dzień procesja eucharystyczna. Na zakończenie uroczystości ks. Marek Żarski pobłogosławił wszystkich zgromadzonych Najświętszym Sakramentem.

Katarzyna Kryńska

„Italia sacra”

W dniach 7-16 marca odbyła się pielgrzymka parafian ostrożańskich do Wiecznego Miasta nosząca znamienny tytuł „Italia sacra”. Inicjatorem był proboszcz ks. Roman Szmurło, kustosz sanktuarium w Ostrożanach.

      W sobotę o godz. 4.30 uczestniczyliśmy we Mszy św., prosząc Panią Ostrożańską o opiekę i łaski niezbędne w tak dalekiej podróży. W trasę wyruszyliśmy w składzie 45 pielgrzymów plus 2 kierowców i 2 pilotki. Pielgrzymi to głownie nasi parafianie, ale też z ościennych parafii, jak: Perlejewo, Drohiczyn, Pobikry, Dziadkowice i Siemiatycze. Program i trasa były bardzo interesujące. Przejechaliśmy Czechy, Austrię i Włochy, w sumie pokonaliśmy ponad 6 tys. km. Zobaczyliśmy przepiękne Alpy w Austrii i we Włoszech Apeniny, Morze Adriatyckie. Codziennie byliśmy przygotowywani przez pilotkę i ks. Romana do dnia następnego przez oglądanie filmów związanych z miejscami zwiedzania oraz zapoznanie nas z historią i geografią. W modlitewny nastrój każdego dnia wprowadzała nas zaś Msza św. Całej pielgrzymce towarzyszyła słoneczna i ciepła pogoda, był czas na modlitwę i chwile radości, czas na swobodne zwiedzanie.
      Pierwszym miejscem, które zwiedziliśmy, była Padwa. W pobliskiej miejscowości mieliśmy pierwszą Mszę św. wspólnie z tamtejszą wspólnotą w językach włoskim i w polskim. Proboszczem tej parafii jest Włoch, przyjaciel naszego Księdza Proboszcza. Po Mszy św. zostaliśmy podjęci wieczornym poczęstunkiem. Poniedziałek rozpoczęliśmy od zwiedzania bazyliki św. Antoniego Padewskiego, który to święty jest bardzo czczony w Italii. Tu też mieliśmy Mszę św. W sanktuarium znajdują się: freski św. Antoniego mówiącego kazania, obraz przedstawiający św. Maksymiliana Marię Kolbego, kaplica polska wraz z obrazem Czarnej Madonny, grób Świętego i jego relikwie – język oraz struny głosowe w stanie nienaruszonym.
      Zwiedziliśmy też Asyż – przepiękne miasto położone na stokach u podnóża Apenin, w którym żył i zmarł św. Franciszek. Tu też znajdują się bazylika św. Franciszka z freskami przedstawiającymi 28 scen z życia Świętego oraz bazylika św. Klary, która wspólnie ze św. Franciszkiem założyła zakon klarysek. W bazylice znajduje się m.in. grób Świętej naturalnych rozmiarów.
      Ciekawym miejscem do zwiedzania okazał się Rzym. Symbolem Rzymu jest górująca nad miastem Bazylika św. Piotra. Kopułę kościoła zaprojektował Michał Anioł. Zwiedziliśmy Katakumby św. Kaliksta – jest to cmentarz, teren uświęcony w Rzymie. W podziemiach znajdują się groby 9 papieży oraz 8 osób z hierarchii kościelnej. Bardzo interesująca jest krypta św. Cecylii, w której znajduje się jej kopia ukazująca pozycję, w której została znaleziona w grobowcu.
      Dalszym miejscem zwiedzania była Bazylika św. Pawła za Murami. Jej sercem jest grób św. Pawła. Jest to godne zwiedzania wnętrze, a szczególnie podświetlane sklepienie z wizerunkami Jana Pawła II oraz Chrystusa i Apostołów. Zwiedziliśmy też Bazylikę św. Jana na Lateranie oraz bazylikę mniejszą, w której znajduje się obraz Matki Bożej Śnieżnej z Dzieciątkiem Jezus na ręku. Obraz Matki Bożej Ostrożańskiej jest bardzo do niego podobny.
Zwiedziliśmy również Panteon, który był świątynią pogańską, a teraz jest kościołem chrześcijańskim pw. Matki Bożej Patronki Męczenników. Czci się tu wszystkich świętych. Stąd spacerkiem przeszliśmy do Bazyliki św. Piotra. Po drodze zwiedziliśmy plac Navona, fontannę Czterech Rzek reprezentującą cztery kontynenty: Ganges – Azję, Nil – Afrykę, Dunaj – Europę i Rio de la Plata – Amerykę. Zobaczyliśmy Zamek św. Anioła. W miarę zbliżania się do Bazyliki św. Piotra kopula chowa się. Jest to największa świątynia świata o długości 210 m i szerokości 136 m. Wnętrze bazyliki kryje w sobie wiele skarbów. Są tu m.in.: kaplica Piety z obrazem, który Michał Anioł wykonał w wieku 24 lat, posąg św. Piotra, baldachim Berniniego, Święte Drzwi, które papież otwiera w lata jubileuszowe, używając do tego specjalnego młotka. Na uwagę zasługuje kaplica Najświętszego Sakramentu i wiele innych. Zwiedziliśmy podziemia bazyliki, a w nich nawiedziliśmy grób Ojca Świętego Jana Pawła II. Było to miejsce dla nas szczególne, właściwie cel naszej pielgrzymki. Na zewnątrz zobaczyliśmy Kaplicę Sykstyńską, w której odbywają się wielkie uroczystości kościelne oraz konklawe. Widzieliśmy też okno, z którego Papież pozdrawia w czasie audiencji. Jak zwykle w środę wzięliśmy udział w audiencji generalnej. Większość pielgrzymów była w pobliżu trasy przejazdu Papieża Benedykta XVI. Oczywiście byliśmy zapowiedziani i Ojciec Święty nas pozdrowił i pobłogosławił.
      Następnym punktem naszego zwiedzania było Monte Cassino. Zwiedzanie rozpoczęliśmy od klasztoru Benedyktów. Ciekawe są tu posągi: św. Benedykta, kopia zniszczonego posągu św. Scholastyki, papieża Urbana V i Klemensa XI. W klasztorze na uwagę zasługują kaplica Najświętszego Sakramentu oraz Matki Bożej Bolesnej. Patrząc z tarasu, można zobaczyć cmentarz przeszło tysiąca polskich żołnierzy, poległych w walkach o wyzwolenie Monte Cassino, które nastąpiło 18 maja 1944 r. Na cmentarzu pochowanych jest 1571 żołnierzy wszystkich narodowości, a wśród nich gen. Władysław Anders. Ze względu na obfity deszcz nie mogliśmy odwiedzić cmentarza, jednak zostawiliśmy kwiaty i naszą modlitwę. W dalszej kolejności przejechaliśmy rejon południowych Włoch i półwysep Gargano, aż do Pompei. To miasto zniszczone przez erupcję Wezewiusza, zasypane popiołem z wulkanu na wysokość 6 m. Tu znajduje się sanktuarium Matki Bożej Różańcowej. Świątynia zajmuje 4 tys. m2 powierzchni i pomieścić może 6 tys. osób. Tu również mieliśmy swoją Mszę św.
Kolejnego dnia zwiedzaliśmy sanktuarium św. Ojca Pio w San Giovanni Rotondo. Tu znajdują się grób św. Ojca Pio oraz jego konfesjonał. W 2007 r. otwarto grób i ciało Świętego wystawiono do powszechnego kultu. Następnie odbyliśmy Drogę Krzyżową położoną na wzniesieniu wśród wspaniałych drzew.
      Kolejne punkty naszej pielgrzymki to Lanciano i Loreto – miejsce Cudu Eucharystycznego. Pracują tu ojcowie franciszkanie, w tym z naszego kraju. Cud miał miejsce w VIII wieku. Pewien mnich grekokatolik nie bardzo wierzył w obecność Pana Jezusa w Eucharystii i w czasie Mszy św. podczas ofiarowania nastąpiło przemienienie Hostii w ludzkie ciało, a wina w krew, co potwierdziły badania.
      Kolejnym miejscem na mapie naszej pielgrzymki było Loreto – pierwsze sanktuarium o znaczeniu międzynarodowym poświęcone Najświętszej Maryi Pannie. Znajduje się tam Domek Świętej Rodziny zbudowany na wzór Domku Nazaretańskiego z kamieni przywiezionych z Ziemi Świętej. Tu powstała Litania Loretańska. W świątyni jest przepiękna figura Matki Bożej z Dzieciątkiem, wykonana z drzewa cedru libańskiego. W bocznych nawach znajduje się 12 kaplic, a w nich rzeźby przedstawiające sceny z życia Świętej Rodziny.
      W przedostatnim dniu pielgrzymki zwiedziliśmy Wenecję – miasto zbudowane na 118 wyspach. Zobaczyliśmy od zewnątrz Bazylikę i plac św. Marka. Wewnątrz były odprawiane Msze św., więc świątynia była niedostępna dla pielgrzymów.  
      Tak zakończyła się nasza pielgrzymka. Wróciliśmy do Ostrożan, by tu pokłonić się naszej Pani za szczęśliwe podróżowanie, zdrowie, pogodę. Myślę, że były to dla nas szczególne rekolekcje, a zarazem lekcje historii i geografii.

Zofia Moczulska